Piyadalar Hansı Yol Hərərkəti Qaydalarına Əməl Etməlidir?

Bildiyiniz kimi gün keçdikcə avtomobil və digər növ nəqliyyat vasitələrini idarə edən şəxslərin sayı artır. Sükan arxasına keçən insanların sayı artdıqca yol hərəkəti qaydalarını öyrənmək istəyən insanların da sayı artır. Lakin qeyd etmək lazımdır ki, yol hərəkəti qaydarı yalnız sürücülər üçün deyil, piyadalar üçün də nəzərdə tutulub. Bu səbəbdən də həm sürücülər, həm də piyadalar yol hərəkəti qaydalarından agah olmalıdırlar. Biz də bu günki məqaləmizdə piyadaların əməl etməli olduqları əsas yol hərəkəti qaydaları haqqında danışacağıq.

Piyada nəqliyyat vasitələrindən istifadə etməyən, lakin yol hərəkətində iştirak edən şəxsdir. Onların yolda iştirakı üçün piyada keçidi və səkilər nəzərdə tutulub. Piyada keçidləri yolun hərəkət hissəsində ağ zolaqlarla və ya yerüstü və ya yeraltı bir tikili, qurğu vasitəsilə piyadaların yolu keçməsi üçün nəzərdə tutulan sahədir. Səkilər isə yolun hərəkət hissəsinə bitişik olan və ya qazon vasitəsilə yoldan ayrılmış, piyadaların hərəkəti üçün nəzərdə tutulan hissədir. ‘‘Yol Hərərkəti haqqında’’ qanuna əsasən, piyadalar aşağıdakı yol hərəkəti qaydalarına əməl etməlidirlər:

1. Səki ilə, piyada zolağı ilə, yol çiyinləri ilə, bunlar olmadığı hallarda isə velosipedçilərin hərəkətini çətinləşdirməmək şərti ilə velosiped üçün nəzərdə tutulmuş yol ilə hərəkət etməli və ya ayırıcı zolağı olan yollarda hərəkət hissəsinin kənarı ilə getməlidir;
2. Dəmiryolunu, avtomobil yolunun hərəkət hissəsini, küçələri piyada keçidləri, həmçinin, yeraltı və yerüstü keçidlərlə, onlar olmadıqda isə səki xətti və ya yol çiyni xətləri (yol kənarlarında olan ağ zolaqlar) boyunca keçməlidirlər;
3. Yaşayış məntəqələrindən kənarda yolun hərəkət hissəsi ilə hərəkət etdikləri halda nəqliyyat vasitələrinin hərəkət istiqamətinin əksinə getməlidirlər. Lakin mexaniki təkərli oturacaqlarda hərəkət edən əlilliyi olan şəxslər, motosiklet, moped, velosiped sürən şəxslər isə yaşayış məntəqələrindən kənarda yolun hərəkət hissəsi ilə hərəkət etdikləri halda nəqliyyat vasitələrinin hərəkəti istiqamətində getməlidirlər; 
4. Ictimai nəqliyyatı və taksini yalnız dayanacaqlarda, dayanacaqlar olmadıqda isə, səkidə və ya yol çiyinlərində gözləməlidirlər. Nəqliyyat vasitəsinə minmək üçün isə yolun hərəkət hissəsinə yalnız nəqliyyat vasitəsi dayandıqdan sonra çıxa bilərlər. Nəqliyyat vasitəsindən düşdükdən sonra isə ləngimədən yolun hərəkət hissəsini tərk etməlidirlər; 
5. Hərəkətin nizamlandığı yerlərdə nizamlayıcının (yol polisi) və ya piyada svetoforunun, bunlar olmadıqda isə, nəqliyyat svetoforunun işarəsini əsas tutaraq hərəkət etməlidir. Piyada svetoforunun qırmızı işığı piyadaların dayanmalı olduğunu, sarı işığı hərəkətin qadağan edildiyini və işarənin, yəni işığın rənginin tezliklə dəyişəcəyini bildirir. Nəqliyyat svetoforunda isə əksinə - qırmızı piyadalara hərəkətə icazə verir, sarı hərəkətin qadağan edildiyini və işarənin tezliklə dəyişəcəyini, yaşıl isə piyadalar üçün hərəkətin qadağan edildiyini bildirir; 
6. Yolun hərəkət hissəsində zərurət olmadan ləngiməməli və dayanmamalıdırlar; 
7. Qırmızı və ya göy sayrışan işıq və xüsusi səs siqnalı qoşulmuş nəqliyyat vasitəsi yaxınlaşdıqda, piyadalar yolun hərəkət hissəsini keçməməlidir, hərəkət hissəsində olanlar isə bu nəqliyyat
vasitələrinə yol verməli və hərəkət hissəsini dərhal boşaltmalıdırlar; 
8. Piyadalar yolu günün qaranlıq vaxtlarında və yolun işıqlanmayan hissələrində yalnız yolda nəqliyyat vasitəsi olmadıqda keçməlidirlər;
9. Svetoforun işığı dəyişənədək keçidi başa çatdıra bilməmiş piyadalar yolu iki hissəyə ayıran xəttin üstündə dayanıb gözləməlidirlər. Piyadalar yalnız hərəkətin təhlükəsizliyinə əmin olduqdan sonra və svetoforun (nizamlayıcının) siqnalını nəzərə almaqla yolu keçməyə davam edə bilərlər; 
10. Yaşayış zonası olan ərazidə piyadalar həm səkilərdə, həm də yolun hərəkət hissəsində hərəkət edə bilərlər. Yaşayış zonasında piyadaların hərəkətinə üstünlük verilir, lakin onlar nəqliyyat vasitələrinin hərəkəti üçün əsassız maneə yaratmamalıdırlar;
11. Nizamlayıcının, yəni yol polisinin siqnalları və göstərişləri svetoforun siqnallarına, yol nişanlarının və nişanlama xətlərinin tələblərinə zidd olduqda belə, piyadalar bu siqnallara və göstərişlərə əməl etməlidirlər.

Gəlin hər birimiz yol hərəkəti qaydalarını öyrənək, onlara əməl edək və beləliklə də həyatımızı təhlükə altına atmayaq!